Een vernieuwende visie op de ontwikkeling van kinderen! Een grote ambitie. Daar begint samenwerking tussen kinderopvang en onderwijs, soms in de vorm van een bestuurlijke fusie, mee. Maar dan? Hoe kom je van A naar B? Hoe komen alle locaties van A naar B? En hoe ziet B eruit? Wat doe je als B nog niet concreet genoeg is? Dat vraagt om transitiemanagement. De ambassadeurs van PACT voor Kindcentra bogen zich eind september over de vraag wat transitiemanagement inhoudt, hoe je voor een geslaagde transitie kunt zorgen en of PACT voor Kindcentra daar een bijdrage aan kan leveren.
IKC: Een fundamentele structuurverandering
Claudia Doesburg, bestuurder van UN1EK, en Ad Vos, bestuurder van PIT kinderopvang & onderwijs, beide gefuseerde organisaties, lichtten een tipje van de sluier op. Claudia Doesburg deed onderzoek en definieert transitie naar Jan Rotmans (2012) “als een fundamentele verandering van structuur, cultuur en werkwijze in een systeem. Met structuur wordt bedoeld de institutionele, economische en fysieke infrastructuur van een systeem. Bij een IKC wordt het kinderopvang- en onderwijsstelsel/systeem samengebracht. Onder cultuur wordt verstaan een verzameling van gedeelde beelden, waarden en paradigma’s. De culturen van kinderopvang en onderwijs zijn erg verschillend, in het IKC dient een nieuwe cultuur te ontstaan met eigen beelden en waarden. Werkwijzen zijn dagelijkse routines, regels en gedrag, ook die verschillen tussen kinderopvang en onderwijs en zullen opnieuw moeten worden vormgegeven in het IKC. Transities zijn geen gewone veranderingen, maar diepe, onomkeerbare veranderingen. Dergelijke transities gaan niet vanzelf en moeten gemanaged worden. Transitiemanagement als sturingsconcept kan hiervoor worden ingezet. Daarbij streeft transitiemanagement niet naar een verdere verbetering van een bestaand systeem, maar naar een verandering naar een nieuw systeem (Loorbach, 2017).”
Lessons learned
Enkele transitievoorbeelden passeerden de revue op de ambassadeursdag. Wat leren we daarvan? Een geslaagde transitie vergt continue aandacht op strategisch, tactisch en operationeel niveau. Zorg als bestuurder voor een heldere visie en blijf daar, op ieder niveau, aandacht voor vragen. Pas als helder is én blijft waarom je van A naar B gaat, kan er verandering tot stand komen. Realiseer je ook dat er zonder urgentiebesef niets gebeurt. De urgentie, of het ontbreken van urgentie, kan op iedere locatie anders zijn. Zorg voor verbinding tussen alle kindcentra, laat mensen van en met elkaar leren. Omschrijf de stappen die medewerkers kunnen zetten: de transitiepaden. Maak experimenten mogelijk, zodat kleine stappen van A naar B gezet kunnen worden, en deel ervaringen.
De rol van PACT voor Kindcentra
Transitiemanagement is een uitdaging voor bestuurders en leidinggevenden van kindcentra. Die taak ligt bij hen. Kan PACT voor Kindcentra hier een bijdrage aan leveren? Wat heeft de praktijk nodig? Antwoorden op die vraag zijn meer dan welkom bij Janny Reitsma, projectleider PACT voor Kindcentra (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. of 06 - 53937394).
